ROBO|SETTA : Carving AI Letters to Future
Eğitmenler: Asena Kumsal Şen Bayram & Ahmet Gürel
Atölyenin Düzenleyeceği Günler: 27 Temmuz, 28 Temmuz, 29 Temmuz
Temalar: Hesaplamalı Tasarım, Fabrikasyon
Katılımcı Önkoşulları: Katılımcıların atölye süresince kullanılacak Rhino7 ve SprutCAM programlarının sorunsuz çalışacağı bir bilgisayara sahip olması gereklidir. SprutCAM yazılımının lisansı, katılımı netleştikten sonra katılımcıya iletilecektir ancak Rhino 7’nin katılımcı tarafından yüklenmiş olması gerekmektedir. Atölye konuya ilgisi olan her seviyeden kullanıcıya açıktır. Başlangıç seviyesi kullanıcılar için Rhino7 ve Grasshopper tutorial serisi hazırlanmıştır. Atölye öncesinde izlemeleri faydalı olacaktır.
Öğrenci Kontenjanı: 35
Atölye kayıtları kontenjan dolana kadar açıktır.
Atölye Açıklaması:
İnsanlığın kendi izini gelecek kuşaklara bırakma arzusu, tarihin başlangıcı kadar eskidir. Başlangıcı mağara resimlerine dayanan bu süreç, yazının keşfi ile yüzyıllar boyu taş işleme teknikleriyle devam etmiştir. Taş, sadece dayanıklı bir malzeme olmasının ötesinde, gerek morfolojik yapısı, gerek tanıklık ettiği on binlerce tarihi olay, gerekse üzerine işlenen binlerce farklı medeniyetin hikâyesi ile geleceğe yazılan bir mektup niteliğindedir. Adını, keşfi ile Mısır hiyerogliflerinin çözülmesinde anahtar rol oynayan Rosetta taşından ilhamla alan ROBO|SETTA atölyesi, taşın sadece bir yapı malzemesi olması durumuna alternatif bir yaklaşım üreterek, onun bellek deposu olma özelliğini günümüz dijital tasarım ve üretim yöntemleri bağlamında ele almayı amaçlamaktadır. Peki, taş yazıtlardan ilhamla günümüzden geleceğe yazılacak bir mektup nasıl olabilir? Nasıl bir yöntem ile “yazılmış” bir mektup bugünün bilgisini ve imkânlarını geleceğe taşımak için iyi bir çerçeve sunabilir? Yapay zekâ destekli yazma eyleminin son günlerdeki hızlı yükselişi, şüphesiz ki buradaki “yazma” eylemi için ChatGPT’yi akla getirmektedir. Bu yöntem, ChatGPT’yi Rhino 3D/Grasshopper ara yüzünde, kodlama bilgisi olmayan bir kullanıcının bile kolaylıkla hâkim olabileceği bir Phyton kullanma deneyimi imkânı sunması bakımından da kıymetlidir. Bu sebeple atölye, Grasshopper /Phyton entegrasyonunun ChatGPT’den elde edilecek kodlar ile sağlanacağı bir mektup “yazma” çalışması ile başlayacaktır. Katılımcıların kendi “hiyerogliflerini” geliştirecekleri bu kısımda üretilecek “mektupların” aynı zamanda mimari bir tasarım ürünü olarak nasıl ele alınabilecekleri de atölyenin tartışma konusudur. Üretilen bellek deposu mektupların, taş yazıtlardan alınan ilhamı kaybetmemek adına, üretim yöntemlerinin de önemli olduğu düşünülmektedir. Robotik fabrikasyonda, malzemeye, yönteme, aracın niteliğine vs. bağlı olarak sayısız alternatif bulunmasına karşın, robot kol ile eksiltmeli taş işleme, geleneksel taş işleme yöntemlerine olan benzerliği ile dikkat çekicidir. Geleneksel yöntemlerde, taşın doğasındaki homojen olmama durumundan kaynaklanan, nesilden nesle örtük bir bilgi olarak aktarılan “ustalık”, fazlasıyla tarifli robot kol ile işleme süreçlerinde de benzer şekilde devam etmektedir. Malzemenin öngörülemez davranış şekli, imalat sürecinde zaman zaman sesten bile takip edilebilen ustalık gereksinimleri tanımlamaktadır. Bu sebeple, ilhamının ruhunu bozmamak ve geleceğe yazılan bir mektupta günümüz teknolojisinin üretim imkânlarını da gösterebilmek için, “yazma” işleminin, taş üzerine eksiltmeli “milling” ile yapmasına karar verilmiştir. Her ne kadar mimari tasarım uygulamalarında, tasarımın robot kol ile işleme süreç tasarımı ve simülasyonunun yapılması için, ara yüze aşinalık sebebi ile Grasshopper ile kullanılabilen Kuka PRC tercih ediliyor olsa da, bu atölye farklı bir yaklaşımla, gerçek üretim süreçlerinin deneyimlenebileceğinin düşünüldüğü SprutCAM ile üretim sürecinin tasarlanmasını konu almaktadır. Atölye süresince katılımcıların lisans sıkıntısı yaşamamaları için gerekli görüşmeler yapılmış ve 30 kişilik lisans ayarlanmıştır. Bu sebeple atölye katılımcı sayısının 30 ile sınırlandırılması kararı verilmiştir. Robot kol ile tasarlanan üretim süreçlerinin, uygulamaya geçmedikleri sürece teorik bilgi olarak kalmaya mahkûm olmalarının yarattığı boşluk, atölyenin son aşamasında, sektörde taş işleme uygulamalarına aktif olarak devam etmekte olan bir profesyonelin gözünden tasarımların imalata uygunluğunun örtük bilgi ile değerlendirilip yorumlandığı bir süreçle kapatılacaktır. ROBO | SETTA’nın malzeme, yazılım ve donanıma ilişkin kapsamlı teorik bilgiyi kuramsal bir arka planla destekleyen çerçevesinin katılımcılara çok yönlü ve çok katmanlı fayda sağlayacağı düşünülmektedir.
Atölye HedeflerI
ChatGPT-Grasshopper Phyton entegrasyonunun sağlanması: ChatGPT’ye tariflenen tasarım kararları ile oluşan kodları kullanarak, mimari bir eleman olarak da yorumlanabilecek bir 3 boyutlu kişisel “hiyeroglif” modeli.
SprutCAM’da modelin fabrikasyon aşamalarının tanımlanması: SprutCAM yazılımına ilişkin genel bilgi edinilmesi, üretim simülasyonunun yapılması.
Simülasyonun taş işleme özelinde yorumlanması: Teknik bilgilere ek, deneyimden kaynaklı örtük bilgilerle beslenen sürecin gerçekçi modifikasyonu ile son simülasyonların elde edilmesi.
Ayrıntılı Atölye İçeriği:
GÜN 1 | 27.07.2023
10.00-11.00 (GMT +3): Tanıtım & Tanışma
11.00-12.00 (GMT +3): ChatGPT-Grasshopper Phyton etkileşimi
12.00-13.00 (GMT +3): Modellerin geliştirilmesi
GÜN 2 | 28.07.2023:
10.00-11.00 (GMT +3): SprutCAM arayüzünün tanıtımı
11.00-12.00 (GMT +3): Bireysel modellerin simülasyonlarının yapılması
12.00-13.00 (GMT +3): Simülasyonların kontrolü üzerinden gerekli düzenlemelerin yapılması.
GÜN 3 | 29.07.2023:
10.00-11.00 (GMT +3): Robot kol ile taş işlemenin püf noktaları
11.00-13.00 (GMT +3): Simülasyonların taş işleme özelinde ek revizyonları
Asena Kumsal Şen Bayram
Dr. Asena Kumsal Şen Bayram TÜ’den 2007 yılında Mimarlık Lisans, 2009 yılında Mimari Tasarım programından yüksek lisans ve 2015 yılında yine aynı programdan doktora derecesini almıştır. Lisansüstü çalışmaları süresinde AR-GE faaliyetlerinin yanı sıra, İTÜ ARITeknoknet’te ortağı olduğu AR-GE firmasında proje yürütücüsü ve tasarımcı olarak çeşitli konsept ve uygulama projeleri üretmiştir. Bu süreçte çeşitli üniversitelerde yarı zamanlı öğretim görevlisi olarak çalışmıştır.2019’dan beri Maltepe Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi’nde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Güncel araştırmaları alanları tasarım eğitimi ve sayısal tasarım ve fabrikasyon teknikleridir.
Ahmet Gürel
Ahmet Gürel, Endüstri Mühendisliği üzerine eğitimini Atılım Üniversitesi’nde aldı. Maden Mühendisliği yüksek lisans derslerini Afyon Kocatepe Üniversitesi’nde tamamladı, ancak yüksek lisansını bitirmedi. Daha sonra, İtalya’nın Carrara şehrinde mermercilik ve bilişim teknolojileri üzerine uluslararası bir eğitim programı ve mesleki staj gerçekleştirdi. On bir yıldır, Gürmas Gürel Makina Sanayi A.Ş.’de Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapmaktadır. Şirket, mermer ve doğal taş işleme makineleri ve teknolojileri üzerine Ar-Ge çalışmaları yapmakta ve doğal taşın işlenmesi, elleçlenmesi ve fabrikaların endüstri 4.0 sistem entegrasyonu üzerinde çalışmalarını sürdürmektedir. Ayrıca, Avrupa Standartları Örgütü / Teknik Komiteler 246 (CEN/TC 246) Dogaltaşlar Ayna Komitesi Çalışma Grubu 3 Başkan Yardımcılığı görevini ve Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası Meclis üyeliği görevlerini yürütmektedir.