Tasarımda Yapay Zeka: Kullanıcı Odaklı Mimari Plan Üretimi

Atölye Açıklaması:

Yüksek lisans tezi kapsamında geliştirilen Yapay Zeka (YZ) destekli tasarım aracını kullanarak katılımcılar, mimari plan tasarımı yapacaklardır. YZ destekli araçların avantajlarını ve dezavantajlarını deneyimleyeceklerdir. Katılımcılar üç aşamalı bir çalışma yapacaklardır.
İlk aşamada iki görev tanımlanmıştır. İki görev de tek katlı ev planı tasarlamaktır. İki görev için de başlangıçta kullanmak üzere örnek bir şema verilecektir. İlk görevde iki odalı, ikinci görevde ise üç odalı bir ev tasarlanması istenecektir. Bu evleri tasarlarken kullanıcı belirli bir organizasyon şemasını takip ederek YZ’nın potansiyeli hakkında fikir sahibi olacaktır. İlk aşama birinci gün düzenlenecektir.
İkinci aşamada da katılımcılara iki görev verilecektir. İkinci aşamada, tek katlı ev organizasyon tasarımının yanı sıra pencere açıklıkları ve yapı morfolojisi ele alınacaktır. İki aşamada sunulan görevler, mimari planların yapısal morfolojisi ve pencere açıklıkları üzerine kurgulanmıştır. Bu problemlere çözüm bulunması, katılımcıların kendi mimari üsluplarını kullanmaları beklenmektedir. İlk görevde, mimari planların morfolojisi üzerine odaklanılacaktır. Daha kompakt ve daha fonksiyonel bir plan şemasının tasarlanması birincil öncelik olarak belirlenmiştir. Ayrıca, oluşturulan ilk görevde kullanıcıların kendi stillerini uygulayabilmeleri sağlanmıştır. Plan tasarımının gerekliliklere uygun olacak şekilde yapılabilmesi için katılımcıların pratik yapılması gerekmektedir. İkinci görevde, kullanıcıların sunulan yapı fiziği ilkelerine dayalı probleme çözüm bulmaları için daha fazla serbestlik verilmiştir. Bu durum, kullanıcıların yapay zeka ile etkileşime geçmiş olmalarını ve yapay zeka tarafını çeşitli alanlarda kullanabilmelerini sağlayacaktır. Tasarımcılar, kendi yaklaşımlarını yapı fiziğine dayalı pencere açıklıkları problemine yönelik uygulayabileceklerdir. Ayrıca, bu problemleri çeşitli plan organizasyonları ile çözebileceklerdir.
Üçüncü kısımda, iki adet görev tanımlanmıştır. Bu görevler tek katlı ev mimari tasarım ölçeğinden büyük ölçeklerdir. YZ aracını ve kullanıcıyı oldukça zorlayacaklardır. Bu görevlerden ilki, bitişik nizamda iki farklı evin tasarımıdır. YZ aracını kullanan kullanıcılar bitişik nizamda bulunan iki ayrı evin tasarımını aynı anda yapacaklardır. Tasarımsal olarak belirli bir zorluğu bulunan bu evlerin içinde bulunan mekanların ilişkisi ve kurgusunun yapılması oldukça önemlidir. İkinci görev ise, toplu konutlar için tekrarlanabilecek bir plan şemasının üretimi ile ilgilidir. Bu sayede kullanıcıların becerileri, tek katlı planlama ölçeğinden çıkarak karışık organizasyona sahip olan binaların plan organizasyonlarını da üretmeye çalışacaklardır.
Son olarak, yapılan çalışmalardaki katılımcıların deneyimlerini göz önünde bulundurdukları çevrimiçi bir anket doldurmaları talep edilerek Mertcan Güldilek ’in yüksek lisans tezi kapsamında katılımcıların deneyimleri ve fikirleri sayesinde bu tasarım aracının geliştirilmesi planlanmaktadır.

Atölye Hedefleri:

Bu atölyenin temel amacı, kullanıcı merkezli kurgulanan metodolojinin yapay zeka ile tasarım alternatiflerinin hızlıca değerlendirilmesinin olanaklı olup olmadığını tespit edebilmektir. Bu süreçte, oluşabilecek sorunların ve faydalarının belirlenmesi de çalışmanın amaçları arasındadır. Tasarım sürecinde kullanıcıların (tasarımcıların) aktif olarak yer almasıdır. Tasarımcılar, bu çalışma sayesinde yapay zekâ ile doğrudan etkileşim kurarak, kendi deneyim ve bilgilerini sürece dâhil edeceklerdir. Bu, tasarım sürecinin daha dinamik ve etkileşimli bir hale gelmesini sağlayarak, yapay zekâ uygulamalarının mimari tasarımda nasıl optimize edilebileceği konusunda derinlemesine bilgiler sunacaktır. Dolayısıyla, bu yaklaşımın mevcut bilgi birikimine önemli bir katkıda bulunacağı ve yapay zekânın mimarlık alanındaki uygulamalarını daha işlevsel kılacağı öngörülmektedir.

Ayrıntılı Atölye İçeriği:

GÜN 1 | 25.07.2024, 13.00 – 15.00 (UTC+03:00)

Birinci Kısım (TEK KATLI EV ORGANIZASYONU)

Bölüm 1: 2+1

Bölüm 2: 3+1

GÜN 2 | 26.07.2024, 13.00 – 15.00 (UTC+03:00)

İkinci Kısım (TEK KATLI ORGANIZASYON + PENCERE AÇIKLIKLARI /MORFOLOJİ)

Bölüm 1: Kompaktlık

Bölüm 2: Pencere Açıklıkları

GÜN 3 |  27.07.2024, 13.00 – 15.00 (UTC+03:00)

Üçüncü Kısım (ÇOKLU KONUT,BÜYÜK ÖLÇEK)

Bölüm 1 : Bitişik Nizam 2 ev tasarımı

Yan yana inşa edilebilecek bitişik nizam villa tasarımı örnekteki gibi olabilir.

Binanın sınırları, koridor şekilde çoğaltılabilir. Veya çekirdek şeklinde çoğaltabilirler.